Οι Πράσινοι δεν κλείνουμε τα μάτια στη φθορά της επετείου, παραμένει όμως αναμφισβήτητη η κληρονομιά του Πολυτεχνείου γιατί έκλεισε τον δρόμο στην «ελεγχόμενη δημοκρατία» που δρομολογούσε η χούντα, έσωσε την τιμή της ελληνικής κοινωνίας, παραμένει ασύμβατη με κάθε επίδειξη αυταρχισμού και υπενθυμίζει ότι η δημοκρατία είναι υπόθεση διαρκούς αγώνα ενεργών πολιτών.
47 χρόνια μετά το 1973, οι Πράσινοι δεν κλείνουμε τα μάτια στη φθορά της επετείου, τόσο από την προσαρμογή στις κατά καιρούς κομματικές και άλλες σκοπιμότητες, όσο και από τη μετέπειτα πορεία αρκετών από τους τότε επώνυμους πρωταγωνιστές. Παραμένει όμως αναμφισβήτητο ότι η κληρονομιά του Πολυτεχνείου:
- Έκλεισε τον δρόμο στην «ελεγχόμενη δημοκρατία» που δρομολογούσε τότε η χούντα και γλύτωσε την Ελλάδα από ένα καθεστώς όπως αυτό της γειτονικής Τουρκίας τις δεκαετίες του 1980 και του 1990, όπου οι κοινοβουλευτικές κυβερνήσεις λογοδοτούσαν στο βαθύ κράτος των στρατιωτικών: οι πόρτες της Ευρώπης θα έμεναν κλειστές για τη χώρα μας σε μια τέτοια περίπτωση.
- Έσωσε την τιμή της ελληνικής κοινωνίας, όταν ένα μεγάλο μέρος των πολιτών ελάχιστα είχε αντισταθεί στα 7 χρόνια που προηγήθηκαν. Παράλληλα έδειξε τον κρίσιμο ρόλο της νέας γενιάς, όχι μόνο τότε αλλά και σε κάθε εποχή.
- Ήταν ανοικτή σε όλα τα τότε ρεύματα που ήθελαν να συγκρουστούν με τη χούντα, αλλά δεν ήταν καθόλου πολιτικά ουδέτερη, όπως την παρουσιάζει σήμερα ο κ. Μητσοτάκης: ενδεικτικά, του προτείνουμε να αναζητήσει τα αποτελέσματα των φοιτητικών εκλογών τα πρώτα χρόνια μετά το 1974 και να δει την τότε απήχηση των παρατάξεων της ΝΔ.
- Παραμένει ασύμβατη με κάθε επίδειξη αυταρχισμού, αλλά και με κάθε προσπάθεια να απενοχοποιηθεί το «ισχυρό κράτος» και να ενοχοποιηθεί η κριτική στάση απέναντι στην εξουσία.
- Στα χρόνια που πέρασαν από τότε, έχουν σίγουρα αλλάξει πολλά. Η μεταπολίτευση αποτελεί πια ιστορία, ενώ η δημοκρατία κινδυνεύει σήμερα πολύ περισσότερο να χάσει το νόημά της, παρά να καταλυθεί από τανκς. Το φαινόμενο της «ελεγχόμενης δημοκρατίας», ακόμη και σε ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ουγγαρία, υπενθυμίζει ότι η δημοκρατία είναι υπόθεση διαρκούς αγώνα ενεργών πολιτών και όχι μόνο τυπικών θεσμών: δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς το Κράτος Δικαίου, ως όριο και ανάχωμα στην αυθαιρεσία της εξουσίας, ούτε χωρίς ενεργούς πολίτες που οικοδομούν ένα όραμα για όλη την κοινωνία και δεν περιορίζονται να «κοιτάζουν τη δουλειά τους» και το στενό προσωπικό τους συμφέρον.
Ειδικά στη σημερινή συγκυρία, ο αγώνας για τη δημοκρατία γίνεται ακόμη πιο επίκαιρος, καθώς κυβερνήσεις και ισχυρά συμφέροντα σε όλο τον κόσμο μπαίνουν σε «πειρασμό» να εκμεταλλευθούν τις έκτακτες συνθήκες για να διευρύνουν την εξουσία και την ισχύ τους σε βάρος των πολιτών.
Σε συνθήκες λοιπόν πανδημίας και κλιματικής κρίσης χρειάζεται να ανοίξουμε νέα μέτωπα υπεράσπισης της δημοκρατίας: κοινωνική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα, διαγενεακή δικαιοσύνη απέναντι στη νέα γενιά που κινδυνεύει να ζήσει τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, νέα πρότυπα ευημερίας και νέες ισορροπίες με τη φύση που θα προλάβουν τις επόμενες πανδημίες, δίκαιη μετάβαση σε ένα κόσμο χωρίς ορυκτά καύσιμα και χωρίς συγκρούσεις για υδρογονάνθρακες. Το μήνυμα του Πολυτεχνείου ξεπερνάει κατά πολύ την επετειακή διάσταση.
